Νόσος του Crohn και Κάνναβη: Τι Αποκαλύπτει η Επιστήμη για την Ανακούφιση των Ασθενών
Στο επίκεντρο το συνέδριο της 22ας Νοεμβρίου 2025
15/12/2025
by Greek Strains
Η πρώτη εβδομάδα του Δεκεμβρίου είναι αφιερωμένη παγκοσμίως στη νόσο του Crohn, μια χρόνια φλεγμονώδη πάθηση που επηρεάζει χιλιάδες ανθρώπους σε όλο το κόσμο και μετατρέπει την καθημερινότητά τους σε μια διαρκή προσπάθεια διαχείρισης συμπτωμάτων. Με αφορμή αυτή την εβδομάδα ενημέρωσης, εξετάζουμε τον ρόλο της φαρμακευτικής κάνναβης στη νόσο και τον πιθανό ρόλο της στη βελτίωση των συμπτωμάτων. Τι δείχνουν οι έρευνες, ποιες χώρες τη συνταγογραφούν και γιατί στην Ελλάδα, παρότι δεν έχει ακόμη ενταχθεί στις εγκεκριμένες ενδείξεις, υπάρχει λόγος αισιοδοξίας για το μέλλον;
Νόσος του Crohn: τι είναι και τι δείχνει η έρευνα για την κάνναβη
Η νόσος του Crohn αποτελεί μια σύνθετη και πολυπαραγοντική πάθηση, της οποίας τα αίτια δεν έχουν ακόμη αποσαφηνιστεί πλήρως. Γενετικοί παράγοντες, ανοσολογικές διαταραχές και μεταβολές στο μικροβίωμα θεωρούνται καθοριστικά στοιχεία για την έναρξη και την επιδείνωση της. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι ιδιαίτερα επιβαρυντικά: επίμονοι κοιλιακοί πόνοι, κράμπες, διάρροιες, απώλεια όρεξης και κόπωση συνθέτουν μια καθημερινότητα που απαιτεί συνεχή διαχείριση. Παρά τις θεραπείες που υπάρχουν, δεν ανταποκρίνονται όλοι οι ασθενείς με τον ίδιο τρόπο, δημιουργώντας ανάγκη για επιπλέον ή εναλλακτικές προσεγγίσεις.
Σε αυτό το πλαίσιο, η φαρμακευτική κάνναβη έχει προσελκύσει σημαντικό επιστημονικό ενδιαφέρον. Τα τελευταία χρόνια, αρκετές μελέτες έχουν εξετάσει το ενδεχόμενο τα κανναβινοειδή να συμβάλλουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών. Παρότι τα έως τώρα δεδομένα δεν δείχνουν ότι η κάνναβη μειώνει τους βιολογικούς δείκτες φλεγμονής, αρκετές κλινικές δοκιμές καταγράφουν σημαντική μείωση στον πόνο, βελτίωση της όρεξης, καλύτερο ύπνο και γενική ανακούφιση από δύσκολα συμπτώματα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μάλιστα, ασθενείς κατόρθωσαν να μειώσουν τη χρήση στεροειδών, κάτι που αποτελεί κρίσιμο παράγοντα στη μακροχρόνια θεραπευτική στρατηγική.
Σε αυτό το πλαίσιο, η φαρμακευτική κάνναβη έχει προσελκύσει σημαντικό επιστημονικό ενδιαφέρον. Τα τελευταία χρόνια, αρκετές μελέτες έχουν εξετάσει το ενδεχόμενο τα κανναβινοειδή να συμβάλλουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών. Παρότι τα έως τώρα δεδομένα δεν δείχνουν ότι η κάνναβη μειώνει τους βιολογικούς δείκτες φλεγμονής, αρκετές κλινικές δοκιμές καταγράφουν σημαντική μείωση στον πόνο, βελτίωση της όρεξης, καλύτερο ύπνο και γενική ανακούφιση από δύσκολα συμπτώματα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μάλιστα, ασθενείς κατόρθωσαν να μειώσουν τη χρήση στεροειδών, κάτι που αποτελεί κρίσιμο παράγοντα στη μακροχρόνια θεραπευτική στρατηγική.
Πού χορηγείται φαρμακευτική κάνναβη για Crohn και πώς κινείται το νομικό / θεσμικό πλαίσιο
Χώρες όπως ο Καναδάς, το Ισραήλ, η Γερμανία και αρκετές πολιτείες των ΗΠΑ έχουν εντάξει τη νόσο του Crohn στις παθήσεις για τις οποίες μπορεί να χορηγηθεί φαρμακευτική κάνναβη. Εκεί, οι γιατροί έχουν τη δυνατότητα να αξιολογήσουν κάθε περιστατικό ξεχωριστά και να προτείνουν κάνναβη είτε ως συμπληρωματική, είτε ως υποστηρικτική θεραπεία, όταν οι συμβατικές επιλογές δεν προσφέρουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα ή επιβαρύνουν τον ασθενή με έντονες παρενέργειες.
Στην Ελλάδα, το τοπίο είναι διαφορετικό. Παρά το γεγονός ότι η φαρμακευτική κάνναβη είναι θεσμικά διαθέσιμη για συγκεκριμένες παθήσεις, η νόσος του Crohn δεν περιλαμβάνεται ακόμη στις εγκεκριμένες ενδείξεις. Αυτό σημαίνει ότι οι ασθενείς που θα μπορούσαν να ωφεληθούν από μια τέτοια επιλογή δεν έχουν σήμερα πρόσβαση σε συνταγογράφηση για αυτή τη συγκεκριμένη διάγνωση. Το θέμα, όμως, βρίσκεται πλέον στο επίκεντρο συζητήσεων μεταξύ οργανώσεων ασθενών, επαγγελματιών υγείας και επιστημονικών φορέων, οι οποίοι αναγνωρίζουν ότι υπάρχουν επαρκείς λόγοι ώστε η πολιτεία να εξετάσει σοβαρά την επέκταση των ενδείξεων.
Στην Ελλάδα, το τοπίο είναι διαφορετικό. Παρά το γεγονός ότι η φαρμακευτική κάνναβη είναι θεσμικά διαθέσιμη για συγκεκριμένες παθήσεις, η νόσος του Crohn δεν περιλαμβάνεται ακόμη στις εγκεκριμένες ενδείξεις. Αυτό σημαίνει ότι οι ασθενείς που θα μπορούσαν να ωφεληθούν από μια τέτοια επιλογή δεν έχουν σήμερα πρόσβαση σε συνταγογράφηση για αυτή τη συγκεκριμένη διάγνωση. Το θέμα, όμως, βρίσκεται πλέον στο επίκεντρο συζητήσεων μεταξύ οργανώσεων ασθενών, επαγγελματιών υγείας και επιστημονικών φορέων, οι οποίοι αναγνωρίζουν ότι υπάρχουν επαρκείς λόγοι ώστε η πολιτεία να εξετάσει σοβαρά την επέκταση των ενδείξεων.
Μήνυμα ελπίδας για όσους ζουν με Crohn στην Ελλάδα
Καθώς η διεθνής βιβλιογραφία εμπλουτίζεται και ο αριθμός των χωρών που υιοθετούν την κάνναβη ως πιθανό σύμμαχο στη διαχείριση του Crohn αυξάνεται, το ενδεχόμενο να ενταχθεί η νόσος του Crohn στις ενδείξεις για συνταγογράφηση στην Ελλάδα μοιάζει πλέον πιο ρεαλιστικό από ποτέ. Η ενημέρωση του κοινού και η επιστημονική τεκμηρίωση αποτελούν βασικά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Η πρόοδος δεν έρχεται από τη μία μέρα στην άλλη, αλλά η κατεύθυνση είναι πλέον σαφής: η φαρμακευτική κάνναβη παύει σιγά σιγά να αποτελεί ταμπού και αναδεικνύεται σε έναν θεσμικά ρυθμιζόμενο, ερευνητικά αξιόπιστο σύμμαχο στη διαχείριση χρόνιων παθήσεων. Ολοκληρώνοντας, καθώς η ενημέρωση επεκτείνεται και ο δημόσιος διάλογος αρχίζει να ωριμάζει, η συζήτηση για την φαρμακευτική κάνναβη δείχνει να αφήνει πίσω της τα στερεότυπα και να αγγίζει πλέον την πραγματική της διάσταση: αυτή της επιστημονικά τεκμηριωμένης, υπεύθυνης και εξορθολογισμένης χρήσης της. Και ίσως, όσο η γνώση εξελίσσεται, τόσο να πλησιάζει η στιγμή που και οι ασθενείς με Crohn στην Ελλάδα θα μπορούν να έχουν πρόσβαση σε ακόμη ένα εργαλείο στη μάχη με τη νόσο, ένα εργαλείο που σε πολλές χώρες έχει ήδη προσφέρει ουσιαστική στήριξη.
Πηγές:
